فهرست مطالب این کتاب
- اندیشیدن به پیری
- برای پیری کاری بکنیم
- ارتباط با دنیای بیرون
- یادآوری گذشته
- درست اندیشیدن
- مشغولیت
- اوقات خوشی داشته باشید
- معاشرت با مردم
- بهبود احساسات
- فرجامی ناگریز- ترس از مرگ
- ایفای نقش سالمندی
- یک اجرای عالی- شکوه و عظمت پیری
- یادداشتی درباره زبان این کتاب
دکتر محمد تقی حسینی طباطبایی
1. متخصصان توصیه میکنند که جهت داشتن یک بدن سالم و لذت بردن از سلامتی و کاهش دادن خطر مواجهه با خیلی از بیماریهای شایع میبایست یک فعالیت فیزیکی منظم را در لیست امور روزمره خود قرار دهیم، اما این نرمش و فعالیت باید در چه حدی باشد؟
الف – ورزشهایی نظیر پرورشاندام و ایروبیک یک ساعت در روز و برای حداقل 5 بار در هفته
ب – دویدن و شنا کردن یک ساعت در روز و برای حداقل 3 بار در هفته
ج – یک فعالیت فیزیکی ملایم و آرام که باعث شود شما به آرامی به نفس، نفس زدن بیفتید برای 30 دقیقه در روز و حداقل 5 بار در هفته
د – هر فعالیت مداوم و ریتمیک که شما را به نفس، نفس زدن بیندازد، برای 30 دقیقه در روز و 3 بار در هفته
پاسخ صحیح گزینه «ج» است. نشان داده شده که داشتن فعالیت فیزیکی حدود ذکر شده در جهت حفظ سلامتی شخص بسیار مفید است.
2. کدامیک از ورزشهای زیر جزو فعالیتهای غیرهوازی طبقهبندی میشود؟
الف – دو 100 متر سرعتی
ب – دویدن آهسته و مداوم
ج – یوگا
د – دوچرخهسواری به مدت طولانی
پاسخ صحیح گزینه «الف» است. ورزشهایی غیرهوازی تلقی میشوند که هنگام انجام آنها اکسیژن کافی برای عضلات وجود نداشته باشد.
در نتیجه این امر، چربیها نمیتوانند برای بدن تولید انرژی کنند و قندها نیز نمیتوانند به طور کامل سوزانده شوند و مواد زائدی به نام «لاکتات» در بدن تجمع میکند. همانطور که گفتیم دو سرعت جزو ورزشهای غیرهوازی محسوب میشود و شما نیز احتمالا طبق تجربیات خود متوجه شدهاید که نمیتوان آن را به مدت طولانی انجام داد.
3. چند درصد مردم جهت حفظ سلامت قلب خود فعالیت فیزیکی کافی و روزانه را در برنامه زندگی خود دارند؟
الف – 3 نفر از هر 10 نفر
ب – 4 نفر از هر 10 نفر
ج – 5 نفر از هر 10 نفر
د – 6 نفر از هر 10 نفر
پاسخ صحیح گزینه «الف» است. فقط 3 نفر از هر 10 نفر فعالیت فیزیکی کافی را برای حفظ سلامت قلب خود دارند. اگرچه 8 نفر از هر 10 نفر تصور میکنند سالم و متناسب هستند! اما با یکسری تغییرات کوچک مثل پیادهروی بیشتر و صرف اندک انرژی بیشتر در امور روزمره و کارهای منزل به راحتی میتوان به سطح فعالیت روزمره توصیه شده دست یافت.
4. کدامیک از ورزشهای زیر میتوانند در حفظ استحکام استخوانها کمککنندهتر باشند؟
الف – ایروبیک
ب – ورزشهای قدرتی
ج – ورزشهای مقاومتی
د- هر سه نوع ورزش ذکر شده
پاسخ صحیح گزینه «د» است. هر سه نوع از خانواده ورزشهای ذکر شده میتوانند باعث حفظ استحکام استخوانها شوند، اما پیادهروی بهترین ورزشی است که شما میتوانید به راحتی و در هر زمانی که خواستید به منظور داشتن استخوانهای سالم انجام دهید.
5. فکر میکنید این جمله که ورزش کردن «به تنهایی» راه موثری جهت کاهش وزن است تا چه حد درست است؟
الف – کاملا صحیح است. تمرینات ورزشی میتوانند به آسانی و ظرف مدت کوتاهی باعث کاهش وزن شوند.
ب – صحیح است، اما میبایست برای کاهش وزن ورزشهای سخت و طاقتفرسا انجام دهیم.
ج – غلط است، زیرا کاهش وزن با انجام فعالیتهای ورزشی «به تنهایی» کاملا سخت و غیرقابل دستیابی است.
د – کاملا غلط است. ورزش و نرمش نمیتوانند تاثیری در کاهش وزن داشته باشند.
بهترین پاسخ گزینه «ج» است. (مگر اینکه بخواهید کاهش وزن مختصری داشته باشید) کاهش وزن در نتیجه بیشتر سوزاندن کالریای است که بدن ما در طول روز دریافت میکند. اگر بتوانیم فقط 500 کالری در روز از دریافتی بدن کم کنیم، قدم بزرگی در جهت کاهش وزن برداشتهایم. برای کم کردن وزن، کاهش دادن مصرف غذاهای چرب در رژیم غذایی روزانه بسیار آسانتر از انجام فعالیتهای ورزشی طاقتفرساست.
یک فرد عادی میبایست روزانه حدود شش کیلومتر را بدود تا بتواند این میزان کالری را بسوزاند. در نتیجه یک فعالیت متعادل و منظم روزانه و همزمان محدود کردن دریافت کالری در رژیم غذایی، بهترین راه جهت کاهش وزن است.
6. خطر ابتلا به کدامیک از بیماریهای زیر با داشتن فعالیت فیزیکی کاهش مییابد؟
الف – سرطان تیروئید
ب – سرطان روده
ج – سرطان معده
د – همه موارد
پاسخ صحیح گزینه «ب» است. مدارک محکم و مستدلی وجود دارد که نشان میدهد ورزش کردن منظم و روزانه میتواند باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان روده شود.
7. این جمله درست است یا نادرست؟
«ورزش و نرمش روزانه باعث آسب دیدن مفاصل و بروز آرتروز در افراد میشود».
الف – درست است. فعالیت فیزیکی باعث آسیب دیدن و تخریب مفاصل میشود.
ب – درست است. انجام فعالیتهای فیزیکی به مرور زمان میتواند باعث کاهش یافتن دامنه حرکتی فرد شود و شخص را مستعد بروز آرتروز میکند.
ج – نادرست است. تفاوتی وجود ندارد.
د – نادرست است. فعالیت فیزیکی منظم میتواند منجر به کاهش دردهای ناشی از آرتروز شود.
پاسخ صحیح گزینه «د» است. برخلاف آنچه اکثر افراد تصور میکنند، ورزش و نرمش منظم میتواند باعث تخفیف دردهای مفصلی و خشکی مفاصل در افراد مبتلا به آرتروز شود.
8. اگر از امروز میخواهید یک برنامه ورزشی منظم را برای خود شروع کنید، میبایست کدامیک از مواد زیر را بیشتر مصرف کنید؟
الف – غذاهایی که حاوی نشاسته بیشتری هستند.
ب – نوشیدنیهای شیرین
ج- پروتئین
د – چربی
پاسخ صحیح گزینه «الف» است. اگرچه اغلب افراد تصور میکنند هنگامی که فعالیت ورزشیای را شروع میکنند (خصوصا ورزشهایی مثل بدنسازی) میبایست پروتئین بیشتری مصرف کنند، بعید است که در این موارد شما احتیاج به پروتئین بیشتری داشته باشید.
کربوهیدراتها بهترین سوخت بدن در هنگام فعالیت هستند. بنابراین هنگامی که بهطور منظم ورزش میکنید، لازم است تا مطمئن شوید که مواد نشاستهدار کافی مانند نان، سیبزمینی و حبوبات در رژیم شما وجود دارد.
فعالیت بیشتر مسلما احتیاجات بدن را نیز بیشتر میکند، اما اگر به میزان متعادل و معقولی ورزش میکنید نیازی نیست نگران افزایش مواد مورد نیاز در رژیم غذایی خود باشید زیرا رژیم فعلی شما مطمئنا میتواند نیاز روزانهتان را تامین کند.
9. همانطور که میدانید فعالیت بیشتر باعث افزایش سرعت ضربان قلب میشود، اما در یک فعالیت ورزشی ملایم سرعت ضربان قلب تا چه اندازهای میتواند افزایش یابد یا به تعبیری باید مراقب بود تا ضربان قلب از چه حدی فراتر نرود؟
الف – 40 – 30 درصد بیشترین حد مجاز برای سن
ب – 70 – 50 درصد بیشترین حد مجاز برای سن
ج – 80 – 70 درصد بیشترین حد مجاز برای سن
د – 100 – 80 درصد بیشترین حد مجاز برای سن
پاسخ صحیح گزینه «ب» است. این موضوع کاملا بستگی به سن دارد. ماکزیمم فعالیت قلب نسبت به سن تعیین میشود. به این صورت که اگر سن خود را از عدد 220 کم کنید ماکزیمم فعالیت قلبتان را بهدست میآورید.
بهعنوان مثال اگر شما 40 سالتان است عدد 40 را از 220 کم کنید؛ یعنی قلب شما در سنگینترین فعالیتی که انجام میدهید نباید بیشتر از 180 ضربه در دقیقه تپش داشته باشد و هنگامی که مشغول به یک نرمش و فعالیت آرام و متعادل هستید، قلب شما مجاز است حداکثر 70 – 50 درصد عدد به دست آمده از فرمول بالا ضربان داشته باشد. (یعنی در یک فرد 40 ساله بین 125- 90 ضربه در دقیقه)
10. این جمله درست است یا نادرست:
«زمانی که بازنشسته میشوید دیگر نیازی نیست به ورزش و به حفظ تناسب اندام فکر کنید زیرا در این سن اینگونه فعالیتها دیگر برای شما نفعی نخواهد داشت.»
الف – صحیح است. متاسفانه شما میبایست از جوانی به فکر ورزش و تناسب اندام میبودید و در حال حاضر سودی از انجام اینگونه فعالیتها نمیبرید.
ب – تا حدودی صحیح است. فعالیت بدنی در این سن به مقدار ناچیزی میتواند در جهت حفظ تناسب اندام به شما کمک کند.
ج – تا حدودی صحیح است. مردان میتوانند حتی در سنین بالاتر هم از فعالیتهای ورزشی سود ببرند و تناسب اندام خود را حفظ کنند ولی در خانمها پس از سن یائسگی فعالیت ورزشی تاثیر بسیار کمی روی حفظ تناسب اندام آنها دارد.
د- نادرست است. افراد مسن با انجام فعالیتهای بدنی منظم میتوانند احساس خوب سلامتی و تناسباندام را برای خود تضمین کنند.
پاسخ صحیح گزینه «د» است. تحقیقات نشان میدهد که انجام فعالیتهای ورزشی منظم و متعادل در هر سنی میتواند ضامن سلامتی و تندرستی فرد باشد، چه در سن 9 سالگی و چه در سن 90 سالگی! ورزش میتواند به حفظ استحکام استخوانها، داشتن یک قلب سالم و جلوگیری از بروز دیابت کمک کند.
لازم نیست جهت حفظ سلامتی و شادابی از ابتدا به ورزشهای سخت و طاقتفرسا روی بیاورید، بهتر است از روزی 10 دقیقه نرمش شروع کنید و به تدریج آن را افزایش دهید.
در طی چند سال اخیر تصورات غلط بی شماری در مورد این مطلب که آلزایمر چیست؟ چه کسانی به آن مبتلا می شوند؟ تاثیرات آن بر زندگی بیماران چگونه است و ... به وجود آمده است. این تصورات غلط به علائم بیماری متصل شده و به ما اجازه نمیدهند تا شناخت دقیقی از بیماری پیدا کنیم. انجمن جهانی آلزایمر معتقد است که اگر از بیماری رفع ابهام شود، مردم خیلی راحت تر می توانند با واقعیت مواجه شوند.
در این قسمت چند تصور رایج نادرست و واقعیت های آنها را برای شما بازگو می کنیم.
تصور غلط 1 : اگر یکی از افراد فامیل دچار این بیماری شود، شما نیز به آن مبتلا خواهید شد.
حقیقت: هر چند عوامل وراثتی نقش مهمی را در این بیماری بازی می کنند، اما تنها 5 تا 10 درصد از کل افرادی که دارای بیماری هستند، از طریق موارد ژنتیکی به آن مبتلا شده اند. در اکثر موارد هیچ گونه علامت قابل شناسایی یافت نمی شود. تحقیق و بررسی بر روی ژن ها همچنان ادامه دارد.
تصور غلط 2 : آلزایمر تنها بیماری افراد سالمند است.
حقیقت: هر چند افزایش سن ریسک ابتلا به بیماری را افزایش می دهد، اما آلزایمر فقط در افراد سالخورده بروز نمی کند. افراد 40 تا 50 ساله ای نیز بودند که دچار آلزایمر شده اند. چیزی که در اینجا باید به خاطر داشته باشیم این است که با افزایش سن خطر ابتلا به آلزایمر نیز افزایش پیدا می کند.
تصور غلط 3 : آلزایمر قابل درمان است.
حقیقت: برای آلزایمر هیچ نوع درمان قطعی وجود ندارد. البته چند نوع دارو و معالجات گوناگون وجود دارد که می تواند تا حدی در برخی از بیماران ثمربخش باشد. گام بلندی در راه پیدا کردن درمان برداشته شده که نتایج خوش بینانه ای را به همراه داشته است.
تصور غلط 4 : از دست دادن حافظه یعنی آلزایمر.
حقیقت: ممکن است خیلی از افراد با حافظه خود مشکل داشته باشند، اما این بدان معنا نیست که دارای آلزایمر هستند. اگر از دست دادن حافظه بر روی چگونگی زندگی روزمره شما تاثیر می گذارد و توانایی قضاوت و استدلال و استنتاج و سایر مهارت های ارتباطی خود را از دست داده اید، می توانید برای تشخیص به پزشک مراجعه کنید.
تصور غلط 5 : مصرف آلومینیوم باعث ایجاد آلزایمر است.
حقیقت: هر چند تحقیقات گسترده ای برای کشف ارتباط میان آلومینیوم و آلزایمر انجام شده است، اما تا کنون هیچ نوع مدرک موثقی در این زمینه بدست نیامده. بروز بیماری از دلایل مختلفی نشات می گیرد؛ از قبیل: عوامل وراثتی، روش زندگی، عوامل در محیط اطراف و ...
تصور غلط 6 : آلزایمر قابل پیشگیری است.
حقیقت: به این دلیل که هنوز علت ایجاد آلزایمر مشخص نشده نمی توان از آن پیشگیری کرد. اما بهتر است همواره ذهن و بدن خود را با انتخاب های آگاهانه، فعال نگاه دارید. این انتخاب ها شامل: ورزش، نگـه داشتـن رژیـم غـذایی سالم و مصرف میوه ها و سبزیجات تازه و ماهی می باشد همچنین سعی کنید که همیشه مغز خود را نیز فعال نگاه دارید.
تصور غلط 7 : ویتامین ها، مکمل ها و قرص های تقویت حافظه می توانند از آلزایمر جلوگیری کنند.
حقیقت: مطالعات بسیاری برای تشخیص تاثیر گذاری فرآورده هایی نظیر میتامین E و عصاره درخت ژینگو انجام شده که اکثرا بی فایده بوده، اما تحقیق در این زمینه همچنان ادامه دارد.
تصور غلط 8 : اگر من دچار آلزایمر شوم، زندگیم تمام است.
حقیقت: شمار کثیری از افراد که دچار آلزایمر هستند زندگی پر معنا و فعالی را دنبال می کنند. آنها هدفمند هستند و به هیچ وجه احساس نمی کنند که زندگی شان به پایان رسیده. تشخیص به موقع بیماری و انجام اقدامات لازم، نقش مهمی را در بهبودی فرد ایفا می کند. باید برای بیماران محیط مناسب و خدمات ویژه را فراهم آورید، از آنها حمایت کنید ، به فعالیت وادارشان کنید و شوق زندگی را در آنها بیدار سازید.
تصور غلط 9 : تمام بیماران آلزایمری پرخاشگر و خشن هستند.
حقیقت: این بیماری بر روی هر فرد به صورت متفاوتی تاثیر می گذارد. از دست دادن حافظه و به وجود آمدن پرتی حواس اغلب نا امید کننده و ترس آور است. با آگاهی از بیماری و تغییر رفتار در مقابل بیمار می توان از واکنش های خشن و پرخاشگرانه اجتناب کرد.
تصور غلط 10: بیماران آلزایمری متوجه وقایعی که در اطراف آنها رخ می دهد، نیستند.
حقیقت: بسیاری از افرادی که به آلزایمر مبتلا هستند، نسبت به کلیه وقایعی که در اطراف آنها روی میدهد آگاهی دارند، اما عده ای نیز با این مسئله مشکل دارند.آلزایمر توانایی برقراری ارتباط و تشخیص وقایع روی داده را از بیماران سلب می کند، هر چند بر روی هر کس تاثیر متفاوتی می گذارد. واقعیت این است که بیماران آلزایمری همان انسان های سابق هستند و شما باید ملاحظه آنها را کرده و در مقابلشان با احترام رفتار نمایید.
خاتمه دادن به تصورات نادرست
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
آلزایمر یک نوع بیماری پیش رونده است و بسیار ویرانگر می باشد که به مرور زمان سلول های حیاتی مغز را نابود می کند. معمولا در افراد بالای 65 سال بروز می کند، اما همچنین می تواند بزرگسالان را در سنین کمتر نیز نشانه رود. یک نفر از هر 13 نفر کانادایی بالای 65 سال دارای آلزایمر و یا سایر بیماری های ذهنی است. انجمن آلزایمر یک سازمان خیریه سلامتی است که همواره به بیمارانی که مبتلا به آلزایمر هستند کمک می کند.
اجازه ندهید که تصورات نادرست در مورد آلزایمر شما از انجام موارد زیر باز دارد:
• پیدا کردن آگاهی نسبت به بیماری
• کمک خواستن
• احترام گذاشتن به بیماران
به حقایق اتکا کنید.
از:ماهرخ غلامحسینپور
"سالمندان" و "کودکان" دو گروهی هستند که بیش از سایر افراد جامعه در معرض آسیبهای اجتماعی ، جسمی و زیست محیطی قرار دارند و بیش از دیگران احتمال بروز و وقوع اتفاق و حوادث برای آنان متصور است.
بر اساس آمارهای رسمی، هم اکنون بیش از پنج میلیون نفر از جمعیت کشور را سالمندان تشکیل میدهند که با مشکلات روحی و جسمی فراوانی مانند فقر و تنگنای معیشتی ، معضلات عاطفی ، اختلالات حرکتی، پوکی استخوان ، درد مفاصل، بیماری آلزایمر و مشکلاتی از این نوع دست و پنجه نرم میکنند.
سالمند، بر اساس تعریف کارشناسی، به فرد بالای ۶۰سال اطلاق میشود.
گزارشهای مراجع رسمی حاکیست، از پنج میلیون جمعیت سالمند ایران، بیش از دو میلیون نفر نیازمند قرار گرفتن زیر پوشش طرحهای حمایتی هستند و از این تعداد هم یک میلیون و ۵۰۰هزار نفر زیر خط فقر قرار دارند و در شرایط نابسامان اقتصادی و روانی زندگی میکنند و تنها ۵۰۰هزار نفر از آنان زیر پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) هستند.
بسیاری از کشورهای توسعهیافته با اجرای طرحهای مرتبط با توانمندسازی سالمندان و نیز تامین حقوق مکفی بازنشستگی و حمایتهای بهداشتی و روانی موفق شدهاند معضلات مرتبط با پدیده غیرقابل اجتناب سالخوردگی را تا حد بسیاری کاهش دهند.
کارشناسان کشورهای توسعه یافته "سالخوردگی فعال" را یکی از عوامل مهم توسعه میدانند.
ژاپن به عنوان یک کشور توسعه یافته، به رغم افزایش جمعیت سالمند در کشور و رشد روزافزون صنعت و فناوری ،هنوز هم از نیروی افراد سالمند در عرصههای گوناگون علم و فناوری بهره میبرد.
در آن کشور، بیش از ۲۷میلیون نفر سالمند وجود دارد که این میزان بالاترین نسبت سالمندان در مقایسه با سایر کشورهای جهان است.
در ژاپن، با گذشت سالهای مدید از سن بازنشستگی از نیرو و مهارت تجربه افراد کهنسال استفاده بهینه میشود.
میانگین سن امید به زندگی در ژاپن برای زنان ۸۵سال و مردان ۷۸سال است و بازنشستگی در بدو ورود به سن میانسالی یعنی سن ۶۰سالگی از نظر ژاپنیها تقریبا یک امر محیر العقول محسوب میشود.
دولت ژاپن تسهیلات و رفاه فراوانی برای سالمندان آن کشور تدارک دیده است و کمتر سالمندی وجود دارد که قادر نباشد با حقوق و مستمری بازنشستگی دوران خوش سالمندی را به عافیت نگذراند، اما با این اوصاف زمینه بازگشت سالمند به عرصه کار و فعالیت به راحتی فراهم است.
روز ۱۸سپتامبر مصادف با ۲۷شهریور هر سال در کشور ژاپن روز "احترام به سالمند" نام دارد و این روز تعطیل ملی است. در این روز هر فرد ۱۰۰ساله و یا بالاتر از نخست وزیر ژاپن یک نامه و جامی از نقره دریافت میکند.
واحدهای مرتبط با سلامت جامعه در ژاپن موظف به کنترل دائم و رایگان وضعیت جسمانی سالمندان هستند و آمار پژوهشگران نشان میدهد که به ندرت افراد سالمند در آن کشور درگیر فقر و مشکلات معیشتی هستند.
همزمان با رشد و توسعه عمومی و فرهنگی، در ایران نیز اقدامات موثری برای پاسداشت شرایط سالمندان و بهبود وضعیت آنان انجام شده است که تشکیل "شورای ملی سالمندان" و اجرای طرح "توانمندسازی سالمند" و بزرگداشت روز "بازنشستگان" از جمله این اقدامات است، اما به نظر میرسد این اقدامات برای بهبود وضعیت سالمندان کافی نیست.
در شرایطی که سن امید به زندگی در ایران به ۷۰سال افزایش یافته است، هنوز هم بر اساس استاندارد سازمان بهداشت جهانی، مرگ افراد زیر ۸۰سال، مرگ زودرسی برای سالمندان تلقی میشود و نخستین گام در پیشگیری از این مرگ و میر ، بهبود شیوه زندگی سالم در دوره سالمندی است.
برای برداشتن چنین گامی ، در درجه نخست باید به ازای هر یکصد سالمند روستایی و هر ۲۰۰سالمند شهری یک مربی مخصوص تربیت شود.این امر نشان دهنده آن است که امروزه جهان به آموزش سالمندان برای بهبود شرایط زندگی خود بیش از حد معمول بها میدهد.
به رغم توجه افکار عمومی جهان مبنی بر حل معضلات مرتبط با سالمندان ، مدیر کل دفتر امور سالمندی سازمان بهزیستی کشور، برنامههای سیستم حمایتی کشور را برای دفاع از سالمندان ناقص دانست و گفت:برای ایجاد رفاه و امنیت سالمندان، نیازمند نوعی برنامهریزی کلان و قانونی هستیم.
"محمدرضا شهبازی" با اشاره به این که ۲۶درصد از سالمندان کشور هیچ منبع درآمدی ندارند، افزود: درآمد و مستمری بازنشستگی کفاف زندگی سالمندان را نمیدهد و فقر به یک موضوع جدی برای سالمندان مبدل شده است.
وی تاکید کرد: میزان درآمد سالمندان در کشور به طور متوسط زیر خط فقر و یا نزدیک خط فقر است و هیچ نهادی نیز در این خصوص خود را مسوول نمیداند.
شهبازی با اشاره به این که جمعیت کشور ما به سمت کهنسالی میرود، ادامه داد: برای درآمد سالمندان ، بهداشت جسمی و بهداشت روانی آنان و نیز اوقات فراغت سالمندان برنامهریزی مدونی وجود ندارد.
وی گفت: آمار نشان میدهد که ۸۵درصد اوقات فراغت سالمندان پای تلویزیون می گذرد.
شهبازی با اشاره به این که ۳۰درصد جمعیت سالمندی کشور دچار مشکلات و فقر اقتصادی شدید هستند،افزود: ۸۰درصد سالمندان در کنار خانواده و وابسته به اعضای خانواده بوده و ۹درصد آنان هیچ منبع درآمدی ندارند.
وی با تاکید بر این که مشکلات زنان سالمند بیش از مشکلات مردان سالمند است، اظهار داشت: مردان سالمند میتوانند پس از مرگ همسر خود شریک دیگری برای ادامه زندگی برگزینند، اما با عنایت به فرهنگ موجود جامعه، در این شرایط زنان تنها میمانند.
بر خلاف تصور عموم، کهولت سن منجر به کند ذهنی و کم هوشی نمیشود و نتایج تحقیقات نشان میدهد که افراد حتی با افزایش سن قادر خواهند بود هوشیاری ذهنی و سلامت جسمی خود را حفظ کنند.
بر اساس همین تحقیقات، حدود ۷۰درصد از عوارض به ظاهر مرتبط باافزایش سن، قابل پیشگیری است و فقط ۳۰درصد از مسائل مرتبط با کهولت که ژنتیکی هستند ، چندان قابل پیشگیری و تغییر نیستند.
یک استاد دانشگاه ضمن ضروری خواندن اهمیت بهداشت روانی در دوران بازنشستگی گفت: دوران بازنشستگی نباید برای سالمندان به دوران تنهایی ، کسالت ، دلتنگی و بحران تبدیل شود.
دکتر "شهربانو جلایی" افزود:اکثریت قریب به اتفاق سالمندان در این دوران در خصوص ایجاد ارتباط با دیگران ، انجام امور عادی روزانه ، اندیشیدن و تشخیص راه درست و زندگی کردن دچار مشکلاتی میشوند که نیازمند همراهی و کمک است و نباید این دوران برای آنان به دوران رنج تبدیل شود.
وی از این دوران به عنوان "دوران برداشت تجربیات" یاد کرد و گفت: این دوران دوره شکوهمندی، کمالگرایی، پختگی، جهتگیری و آرامش است و میتوان با بهرهگیری از تجارب بازنشستگان به سعادت و کمال دست یافت.
او فقدان تعادل در دوران سالمندی را از آفات این دوران خواند و افزود:
نداشتن تعادل روانی یک امر جبری نیست بلکه این پدیده از نبود آرامش ناشی میشود.
جلایی اظهار داشت: زنان در این دوران از تبعات میانسالی بیش از مردان شکایت میکنند و تحمل عواقب بازنشستگی زنان بسیار کمتر از مردان است.
وی توصیه کرد:از آنجایی که تحمل مردان دراین دوران بیش از زنان است ، مردان بایستی در این دوران به درخواست و حرفهای زنان گوش کنند تا این مساله منجر به برهم خوردن تعادل روحی آنان نشود.
او ادامه داد: با این حال در مردان در این دوران پرخاشگری بیشتر مشاهده میشود که این عمل ناشی از گرایش کمتر مردان به سخن گفتن ، گریه کردن و ابراز عواطف و احساسات در آنان است.
وی گفت: در این دوران لازم است سالمندان خود را باور کنند تا جامعه نیز آنان را به عنوان افرادی باارزش مورد ستایش قرار دهد و برای آنان ارزش و احترام قایل شود.
دکتر جلایی تصریح کرد: مطالعه، ورزش و ارتباط مناسب با دیگران ، از علایم سلامت سالمندان است و سالمندان نباید درگیر منفی بافی شده، افکار منفی به خود راه دهند.
وی ادامه داد: سالمندان نبایستی در طول دوران سالمندی با منفی گرایی به زندگی نگاه کنند و افکار منفی و نامطلوب را در خود بپرورانند زیرا اگر آنان در این دوران تنها به تنهایی و تحلیل رفتن جسم خود بیاندیشند، نمیتوانند دوران باشکوه میانسالی و سالمندی را به طور سالم بگذرانند.
جلایی گفت: دور شدن فرزندان در این شرایط به علت دستیابی به استقلال فردی و اقتصادی امری عادی و متداول است و هیچ ارتباطی به فرهنگ شرقی و یا غربی ندارد و تنهایی سالمندان در دوران بازنشستگی یک امر اجتناب ناپذیر است.
این استاد دانشگاه توصیه کرد:در این دوران روی آوردن به ورزش و داشتن ارتباطی سالم با سایر اعضاء خانواده با درخواستهای معقول و منطقی و کنترل توقعات و درخواستهای درونی میتواند تا حد زیادی برای فرد سالمند راهگشا باشد.
وی داشتن توقعات نامناسب از اعضای خانواده در این دوران را مایه دلتنگی و افزایش تنهایی دانست و افزود: چنین توقعاتی با عشق میان والدین و فرزند منافات دارد.
وی گفت: بر خلاف تصور عامه، دوران کهولت نیز دوران یادگیری و رشد است و انسان در هیج دورهای نباید از آموزش و ارتقا دست بردارد.
او افزود: در دوران بازنشستگی بایستی با آگاهی ، کمال گرایی و خردمندی به گذشته و تجربیات خود فکر کرد و به این واقعیت رسید که حفظ احترام و اقتدار شخصیت فرد بر عهده خود فرد است .
خبرگزاری دانشجویان ایران - تهران
تغذیه صحیح، ورزش و شرکت در کانون های فعالیت فکری نظیر NGO ها و اتاق فکر جهت سالمندان نه تنها از روند مخرب و پیشرفت بسیاری از بیماری ها جلوگیری می کند بلکه در بهبود کیفیت زندگی در این جمعیت نیز بسیار موثر است.
دکترمصطفی داستانی متخصص قلب و عروق در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) واحد علوم پزشکی ایران، با بیان مطلب فوق اظهار داشت: افراد سالمند ممکن است به دلیل اختلالات شناختی و عاطفی، دچار اشتباه و فراموشی در مصرف دارو شده و تظاهرات ناشی از عوارض دارویی را نیز اظهار نکنند.
وی ادامه داد: از این رو اختصاص وقت کافی و بلکه داشتن وسواس خانواده های افراد سالمند در انتخاب دارو و دوز مناسب آن به همراه پایش اثرات به وسیله آزمایش امری ضروری است، چرا که مصرف دوز بالای دارو و تعدد اقلام دارویی نه تنها باعث ایجاد مسمومیت در این افراد می شود بلکه ممکن است با مصرف داروی اشتباه عوارض حاد دیگری را موجب شود.
دکتر داستانی افزود: در نتیجه با توجه به عوارض غیرقابل پیش بینی و اکثرا مخفی داروها در این سن و خطرناک بودن بالقوه داروهای قلبی عروقی در صورت بروز مسمومیت با این داروها، توجه به عوامل پیشگیری کننده و یا تغییردهنده سیر بیماری و عوامل کاهنده نیاز به مصرف داروها به طور جدی مطرح می شود.
این متخصص در پایان با تاکید بر تغذیه صحیح و انجام ورزش در دوران سالمندی اظهار داشت: این عوامل در کنار حفظ بهداشت روانی افراد سالمند از طریق استقلال نسبی مادی و فراهم کردن شرایطی برای شرکت آنان در کانون های فعالیت فکری مانند شرکت در NGO ها و اتاق فکر نه تنها از روند مخرب و پیشرفت بسیاری از بیماری ها جلوگیری می کند و نیاز به مصرف دارو را کاهش می دهد بلکه در بهبود کیفیت زندگی در این جمعیت بسیار موثر است.
خبرگزاری دانشجویان ایران - تهران
عوامل روانی مختلفی از جمله از دست دادن همسر، بازنشستگی و ترس از مرگ، باعث اختلال خواب و اختلالات تنفسی حین خواب در افراد مسن می شود.
دکتر«محمد اربابی» متخصص روان پزشکی و استادیار دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص رابطه خواب با سالخوردگی به خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) واحد علوم پزشکی ایران، گفت: الگوی خواب در طی بزرگسالی به طور مستمر و مداوم تغییرمی کند که ممکن است این تغییرات در مردان بیش از زنان به وجود آید.
وی در ادامه افزود: با افزایش سن، زمان خواب و مفید بودن آن کاهش می یابد؛ به طوری که خواب موثر از 86 درصد در 45 سالگی به 79 درصد در 70 سالگی می رسد.
دکتر اربابی در خصوص اختلالات خواب در این افراد گفت: بیدار شدن های کوتاه در افراد مسن شایع است و به میزان 15 بار در ساعت در افراد بدون اختلالات تنفسی خواب تا بیشتر از دو برابر این دفعات در افراد دچار اختلالات تنفسی خواب دیده می شود. همچنین ناتوانی در تطابق تغییرات ریتم خواب، چرت زدن روزانه ، زود خوابیدن در هنگام شب و زود بیدار شدن در صبحها از تغییرات سیکل خواب است.
وی اضافه کرد: بی خوابی در افراد بالای 65 سال شایع است و یک سوم این افراد از اشکال در تداوم خواب شاکی هستند و نیمی از آنان شکایت از طولانی شدن زمان به خواب رفتن دارند.
دکتراربابی وجود بیماری های مختلفی از جمله دردهای مزمن ناشی از شکستگی ها، سردرد و کمردرد، بیماری های قلبی عروقی مانند افزایش فشارخون، انفارکتوس قلبی، نارسایی احتقانی قلب، درد قفسه سینه، اختلالات تنفسی مانند آسم و برونشیت و بیماریهای سیستمیک دیگر مانند دیابت، ریفلاکس و زخم دوازدهه نیز باعث اختلالات خواب در این افراد می شود.
وی در ادامه محدودیت در تحرک، نقایص بینایی، ورزش نکردن و مصرف سیگار را در کیفیت خواب این افراد موثر دانسته و در پایان افزود: جهت درمان و پیشگیری از افزایش اختلال خواب و تبعات ناشی از آن مراجعه به پزشک متخصص در این خصوص از اهمیت ویژه ای در سالمندان برخوردار است.
خبرگزاری دانشجویان ایران - اراک
براساس دو مطالعه انجام شده توسط دانشمندان آمریکایی، سطوح بالای خونی امگا 3اسید های چرب اشباع نشده موجود در روغن ماهی ممکن است به حفظ قابلیت تفکر در سالمندان کمک کند.
به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) منطقه مرکزی، این نتایج خصوصا درمیان افرادی با فشار خون بالا و یا کلسترول بالا بیشتر صحت پیدا می کند.
با توجه به شواهد به دست آمده می توان گفت رژیم هایی که شامل امگا 3 هستند خصوصا EPA وDHA شخص را در برابر بیماری های آلزایمر و اختلال مشاعر حفظ می کند. با وجود این در مورد تاثیر مصرف EPA وDHA بر قابلیت تفکر و یا عملکرد شناختی بررسی های دقیق کمی صورت گرفته است.
در این تحقیق، بر روی 210 مرد سالم بین 79 تا 89 ساله در سال 1990 بررسی هایی صورت گرفت. عملکرد شناختی این افراد در سالهای 1990 و 1995 مورد ارزیابی قرار گرفت.
افرادی که از ماهی دررژیم غذایی خود استفاده می کردند، کاهش کمتری در عملکرد شناختی خود داشتند.
این پژوهشگران می گویند که مصرف ماهی و DHA +EPA چندان مرتبط با تحلیل و آسیب دیدگی قدرت شناخت نمی باشد .
این تیم تحقیقاتی، مصرف روزانه 400 میلی گرم EPA و DHA را که در ماهی، گوشت، تخم مرغ، تره فرنگی و محصولات نشاسته ای(غلات) یافت می شود را توصیه می کند.
درمطالعات بعدی این تیم نشان داده شد: سطوح بالای خونی EPA و DHA در ارتباط با کاهش تحلیل و آسیب دیدگی در توانایی گفتاری می باشد.
تحقیقات دانشمندان هلندی نشان داد، مصرف “اسید فولیک” میتواند حافظه و توان مغزی افراد پیر را تقویت کند. به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل ازبی بی سی ، بر اساس این تحقیق، توانایی ذهنی مردان و زنان ۵۰تا ۷۰سالهای که بطور روزانه از اسید فولیک استفاده میکردند، مشابه افراد پنج سال جوانتر، است.
به گفته کارشناسان با این حال مصرف زیاد اسید فولیک میتواند تاثیرات ویتامین B12را در افراد مسن از بین ببرد.
کمبود B12در بدن، موجب بروز بیماریهایی در سیستم عصبی میشود.
به گفته دانشمندان، مصرف اسید فولیک همچنین موجب کاهش احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی در افراد مسن میشود.
در این تحقیقات که نتایج آن در مجله “لانست” به چاپ رسیده، آمده است: مصرف اسید فولیک موجب کاهش چشمگیر سطح ماده “هوموسیستئین” در خون می شود که این ماده با بیماریهای قلبی و کاهش حافظه مرتبط است.
سبزیجات سبز رنگ، منابع غنی اسید فولیک و گوشت و تخم مرغ نیز حاوی مقادیر زیادی B12هستند.
جمعیت سالمند بالای 65 سال در دنیا در سال 2030 به 973 میلیون نفر خواهد رسید و در سال 2050 نیز 20 درصد کل جمعیت دنیا را شامل خواهد شد.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز به نقل از ایسنا ، دکتر مصطفی داستانی متخصص قلب و عروق افزود: البته این نسبت افزایش در کشورهای در حال توسعه شیب تندتری دارد و نیز نسبت زنان در این جمعیت بیش از مردان خواهد بود.
این متخصص با اعلام این که بیماری عروق کرونر قلب عامل اصلی مرگ و میر در سنین بالاتر از 65 سال است، عنوان داشت: نکته جالب این است که برخلاف سنین میانسالی میزان بروز بیماری های ایسکمیک قلبی در زنان برابر مردان است و حتی در سنین بیش از 80 سال میزان سکته قلبی درزنان بیشتر از مردان گزارش شده است.
وی ادامه داد : به طور کل 80 درصد تمامی موارد مرگ و میر ناشی از بیماری های قلبی عروقی در سنین بیش از 65 سال اتفاق می افتد.
دکتر داستانی با اشاره به اینکه عاملی که باعث پیچیده تر شدن درمان و اداره این بیماران در سنین پس از 65 سال است ابتلای اکثرا آنها به بیماری های مزمن دیگر است، افزود: به نحوی که 80 درصد افراد در سن بیش از 65 سال حداقل یک بیماری مزمن و نیمی از موارد حداقل دو بیماری مزمن دارند.
وی روماتیسم مفصلی، دیابت و آلزایمر را از دیگر بیماریهای شایع دوران سالمندی دانست و تصریح کرد: آنچه باعث این تغییرات در سنین سالمندی می شود، عملکرد متفاوت قلبی، حجم کاهش یافته عضله، درمان های متفاوت انقباض و انبساط نسبت به سنین میانسالی، تغییرات متعدد و با اهمیت در سطح مولکولی و پاسخ های کاهش یافته و غیرقابل پیش بینی سیستم عصبی خودکار و تغییرات ساختمانی در عروق و تغییرات در سیستم الکتریکی و هدایتی قلب است.
وی افزود: در نتیجه اثرات داروها و مداخلات درمانی قلبی بر روی افراد مسن غیر قابل پیش بینی است.
این متخصص در پایان برمصرف میزان مناسب داروی تجویز شده درافراد سالمند تاکید واظهارداشت: بهتر است اعضای خانواده در مصرف دارو به افرادسالمند کمک کنند ؛ چرا که ممکن است افراد سالمند در مصرف دارو دچار اشتباه یا فراموشی شده و تظاهرات ناشی از عوارض دارویی را نیز اظهار نکنند.