روزجهانی آلزایمر

31 شهریور مصادف با روز جهانی بیماری آلزایمر

    همـه سالـه روز 21 سپتامبـر یا 31 شهریـور به مناسبـت روز جهانـی آلزایمر در دنیا مراسم و همایش های مختلفی برگزار می شود. شعار امسال این روز (No Time To Lose) است، به این معنی که "زمانی برای تلف کردن نداریم".

   بیماری آلزایمر، به وسیله از دست رفتن پیشرونده حافظه کوتاه مدت و به دنبال آن از بین رفتن عملکـرد اشخـاص و مرگ در میـان سالـی مشخـص می ‌شـود. تغییرات متعددی در مغز بیمار رخ می دهد که باعث کوچک شدن مغز و نیز از بین رفتن سلولهای مغزی می شود و به جای آنها لکه های متعددی با اشکال خاصی به نام پلاکهای پیری می نشیند.

علامت دیگر بیماری، وجود کلاف های ظریف مارپیچی شکل در سلولهای مغزی است که در نهایت سلولهای سالم را از بین می برد. آلزایمر نوعی بیماری ناهمگن از نظر ژنتیکی است که در تمام نژادها دیده می ‌شود. 5 درصد بیماران دچار بیماری خانوادگی با تظاهر زود هنگام، 15 تا 25 درصد دچار بیماری خانوادگی با تظاهر دیررس و 75 درصد مبتلا به بیماری تک گیر هستند. 10 درصد موارد آلزایمر خانوادگی، توارث اتوزومی غالب و بقیه چند عاملی را نشان می ‌دهند.

   بیماری آلزایمر درسال 1906 میلادی توسط دکتر "آلویس آلزایمر" روانپزشک آلمانی کشف شد. وی این بیماری را در یک خانم 51 ساله که با علایم فراموشی در بیمارستان فرانکفورت بستری شده بود تشخیص داد.

   از زمان کشف این بیماری تا کنون با شتاب نگران‌کننده ای در حال افزایش است، بنا بر گزارش نشریه پزشکی لانست انگلستان، هر هفت ثانیه یک نفر در دنیا به آلزایمر مبتلا می‌شود. متاسفانه 70 درصد شیوع این بیماری مربوط به کشورهای در حال توسعه و جهان سومی است. معمولا زنان بیشتر از مردان به آلزایمر مبتلا می‌شوند و بطور متوسط زنان پنج تا شش درصد بیش از مردان در معرض ابتلا به این بیماری هستند.

   آلزایمر بیماری است که در اثر افزایش سن ایجاد می‌شود معمولا 6 تا 10 درصد افراد بالای 65 سال و حدود 50 درصد افراد بالای 85 سال به این اختلال ذهنی مبتلا می‌شوند.

   در سال 1375 حدود 182 هزار نفردر ایران مبتلا به آلزایمر بوده اند که این تعداد در حال حاضر بین 3000 تا 400 هزار نفر تخمین زده می شود. شمار مبتلایان به آلزایمر در جهان 24/3 میلیون نفر اعلام شده است. پیش بینی می شود هر سال 4/6 میلیون نفر به این تعداد اضافه می‌شود به طوری که تا سال 2040 این رقم به 81/1 میلیون نفر خواهد رسید، همچنین روند این افزایش در کشورهای در حال توسعه سه تا چهار برابر بیش از کشورهای توسعه یافته خواهد بود.

   در اکثر موارد، بیمـاری آلزایمر در اشخاص مسن و در فاصله زمانی 8 تا 20 سال به تدریج رشد می ‌کند. قربانی این بیماری، ابتدا افت حافظه پیدا می ‌کند و اغلب گم شدن حتی در خانه خود بیمـار نیز پیـش می ‌آیـد. بـه مـرور زمان، بیمار جهت ‌یابی خود را به شدت از دست می ‌دهد، اشخــاص و حتــی اعضـای خانــواده خــود را نمـی ‌شناســد، هیجانهـای کودکانه نشان می ‌دهد و از عهده نظافت خود و لباس پوشیدن بر نمی‌ آید.

   افراد بایـد بـه منظـور فعال نگه داشتن مغز خود سعی کنند اعداد و شماره ها از جمله شماره های تلفن را به خاطر بسپارند. بیشتر افراد تمام شماره های تماس مورد نیاز را به اسم در گوشی های تلفن همراه خود ذخیره می کنند و تلاشی برای به خاطر سپردن شماره ها نمی کنند. استفاده کمتر از ماشین حساب و به کارگیری مغز در انجام اعمال ریاضی در فعال نگه داشتن مغز موثر است. علاوه بر شماره های تلفن، شماره های دیگری نیز هستند که توجه به آنها در سلامت افراد موثر است. اعداد و شمار هایی که بیانگر فشار خون، کلسترول و میزان قند خون افراد است به منظور آگاهی از وضعیت سلامت و پیشگیری از شدت برخی بیماری ها باید مورد توجه قرار گیرند. افراد باید به فعالیت های اجتماعی و گروهی توجه داشته باشند و با پرهیز از تنهایی و شرکت در کارهای اجتماعی همواه مغز خود را فعات نگه دارند.

   گرچه تعریـف دقیقـی بـرای جلوگیـری از آلزایمـر وجود ندارد اما مدارکی وجود دارد که نشان می دهد داشتن فعالیت منظم، جلوگیری از چاقی و افزایش وزن، نگه داشتن کلسترول و فشار خون در حد طبیعـی و داشتـن یـک رژیـم غذایـی سالـم غنی از آنتی اکسیدان ها، ویتامین C و E  و روغن ماهی می تواند تا حدودی از بیماری جلوگیری کند.

   علاوه بر اینها تحقیقات دانشمندان نشان داده است که بعضی داروها می توانند سیر زوال عملکرد روانی را در موارد خفیف تا متوسط آلزایمر کاهش دهند. معمولا بیمار مشکلات روانی و اجتماعی دیگر  نظیر افسردگی را نیز به دنبال آلزایمر تجربه می کند.

   درمانها و مراقبت ها در این بیماران معمولا در جهت کنترل و پیشگیری از این گونه عوارض صورت می گیرد. شرکت بیمار در گروههای کار درمانی و حمایت های اجتماعی برای این بیماران و حتی خانواده ها و مراقبت کنندگان آنان با همین هدف انجام می شود. در این گروهها، با ایجاد مشاغل ساده ولی قابل استفاده و مورد علاقه فرد، روشهایی برای کمک به رشد و تقویت حافظه مثل نوشتن لیست، یادداشت برداری و حتی گاهی نقاشی و کپی برداری به کار گرفته می شود.

     نسخه PDF و)( IWorld Alzheimer's Day 2008.pdf (182 KB